Leiekant - 't Schrijverke Marke

Beschrijving: De Leiekant - 't Schrijverke in Marke bestaat uit verschillende deelgebieden: weiland, struweel, ruigte en een oude Leiearm. Deze vormen langs de Leie een prachtig geheel van 6,67ha natuur met een ruim aanbod aan fauna en flora.

Grootte: struweel met weiland: 0,6ha, weiland: 3,29ha, ruigte: 0,78ha en Leiearm 't Schrijverke: 2ha

Ligging: tussen de brug van Bissegem en de A17. Toegang via de Leieweg en Koedreef, zijstraat van de Rekkemsestraat in Marke

Toegang: elke dag van zonsopgang tot zonsondergang

Eigendomoude Leiearm is van nv Waterwegen en Zeekanalen, het struweel, weilanden en ruigte van vzw Natuurpunt
 
Inrichting en beheer: Er is een inrichtingsplan opgemaakt en dit wordt stap per stap gerealiseerd. Het  beheerplan volgt uit het inrichtingsplan en wordt systematisch opgevolgd en uitgevoerd. Het bestaat onder andere uit :  knotten wilgen, maaien en afvoeren maaisel, snoeien haagkanten , wandelwegen vrijhouden, distelbestrijding…
 
 

De Leie vroeger

De Leievallei biedt een grote variëteit in haar landschappen: laagvlakten in de vallei tot groene heuveltoppen. Ze vormt de ruggengraat van deze streek en strekt zich uit van Lisbourg in Frankrijk tot Gent in België. In totaal legt de Leie (Lys in het Frans) een afstand af van 214km (126 km in Frankrijk en 88 km in België). Over 27 km vormt ze de grens tussen Frankrijk en België. Het bekken van de Leie spreidt zich uit over een oppervlakte van 3886 km2, waarvan 44 km2 in Wallonië en 1048 km2 in Vlaanderen. Leievallei Marke Leie foto Griet Santy

Op de Ferrariskaarten (die dateren van 1770), kaartblad 'Meenen ou Menin' was de Leievallei vanaf de Franse grens tot Kortrijk ingekleurd als moerassig weiland over een breedte van 250 à 500 m. De buitenkant was afgezet met bomenrijen en hagen. Eenmaal aangekomen in Vlaanderen, maakte de Leie enkele ruime meanders en voorzag ze de vochtige weiden van water. Oude wilgen en elzen vormden een landelijke erehaag.

Tot midden 20ste eeuw zag de Leievallei er uit als een weids open landschap met verspreide wilgen, de rivier kronkelde tussen de Leiemeersen die 's winters nogal eens overstroomden. Een rijke flora en fauna kleurde de vallei: brede oevervegetatie, watervogels, weidevogels, .... De mensen van vorige generaties kenden de watersnip, de karekiet, libellen, zwaluwen, gele lis, lisdoddes, kikkers en salamanders en "schrijverkes"! (Het schrijverke is een waterkever.)

De industrialisatie en de bevolkingstoename (na 1950) veranderden het landschap totaal. De Leie werd stap per stap rechtgetrokken. Er ontwikkelden zich: industriegebieden (vb.  Menen- Wevelgem) en een intensieve landbouw. Het rechttrekken en verbreden van de rivier, de scheepvaart, de industrie, de landbouw en de huishoudens zorgden ervoor dat de Leie na de Zenne de meest vervuilde rivier van Vlaanderen werd.

De Leie is de enige grensrivier waarvoor de Franse en Belgische gemeenten zich hebben verenigd ter bevordering van de natuurbescherming, het toerisme, de cultuur en de kwaliteit van het levenskader. Ze hebben zich tot deze samenwerking verbonden door de ondertekening van een charter in Menen, in 1996.

foto van Griet Santy-de Leie ter hoogte van 't Schrijverke in Marke

De Leie anno 2015

De Leie bekeken vanuit een Europese context: een economisch- en een  Natuurontwikkeling verhaal

In 1996 besliste het Europees Parlement om te komen tot een Trans Europees Netwerk (TEN) voor goederenvervoer. Een van de 30 prioritaire Europese projecten is de "Seine - Schelde verbinding". De uitdieping van de Leie voor schepen tot 4400 ton tussen Frankrijk en de monding in de Schelde vormt hier het economische onderdeel van. Op het terrein is dit reeds op veel verschillende plaatsen zichtbaar, in het Kortrijkse zijn uiteraard de nieuwe Leiebruggen het meest opzienbarend. Straks komen er nog nieuwe  bruggen in Bissegem, Wevelgem, Menen en Wervik.

Binnen dit totaalproject (van: en waterbeheer en natuurontwikkeling en landschap en recreatie en wonen en werken) past het tweede onderdeel: “Rivierherstel Leie” voor het traject tussen Wervik en Deinze.  (zie verder)

Het Europese Corrid’or project, dat op vandaag – 2015 – is afgerond, maakte het mogelijk dat de Leiekant- ’t Schrijverke Marke een rust- en onthaalplaats kreeg. Een realisatie die perfect past binnen het inrichtingsplan van het gebied.  

De Leie bekeken vanuit een Vlaamse context: economie en natuur worden bij elkaar gebracht

Het Europese plan de “Seine-Schelde verbinding” is door de Vlaamse regering goedgekeurd. Deze keurde in het kader van het onderdeel “ Rivierherstel Leie” het groene RUP van de Leievallei goed. Er wordt voorzien in 500 ha nieuw te realiseren natuur. Het Vlaamse  Agentschap Natuur en Bos staan in voor de realisatie. Belangrijk hierbij zijn : het terug verbinden met de Leie van een aantal afgesneden meanders, het natuurvriendelijk beschermen van oevers. Op vandaag is er reeds besluit ge nomen waarbij de 500 ha teruggebracht wordt tot een 300 ha.  We wachten op realisaties op het terrein.

De Leie vanuit Provinciale context: een verhaal van natuurontwikkeling, recreatie, erfgoed, toerisme

De Provincie West-Vlaanderen liet voor het gebied tussen Wervik en Kortrijk een geïntegreerde gebiedsvisie ontwikkelen. Deze is gebaseerd op het project van het Rivierherstel Leie wandelingmetgidsFrieda12juni2011Leiekant en geeft er een toegevoegde waarde aan. Van enkele deelgebieden is  een concreet inrichtingsplan opgemaakt. Zo zijn inrichtingsstudies van het deelprojecten Lauwe - Wevelgem en Marke–Bissegem opgemaakt.  Op deze laatste inrichtingsstudie gaan we wat dieper in.  

De inrichtingsstudie van de Leievallei- ‘t Schrijverke in Marke: waar landbouw, economie, toerisme, recreatie, natuur, erfgoed…kunnen samengaan!

De inrichtingsstudie vertrekt vanuit het landschap, het gebied wordt in een aantal deelgebieden ingedeeld. Voor elk van deze gebieden worden er natuur-doelstellingen geformuleerd die op korte of lange termijn kunnen gerealiseerd worden. Het gebied is mee opgenomen in het recreatieve fietsroutenetwerk en er wordt veel aandacht besteed aan de inventarisatie en opwaardering van de Trage-wegen.

De Leiekant- ‘t Schrijverke Marke wordt ingericht en beheerd door Natuurpunt Kortrijk in samenwerking met verschillende partners: het Vlaams Agentschap Waters en Zeewezen,  provincie West-Vlaanderen, stad Kortrijk en Natuurpunt vzw. We kunnen  rekenen op de jongeren van Ak(trac)tie, de leerwerkplaats van het OCMW Kortrijk en van de VDAB en de natuurwerkploegen van Natuurpunt en van stad Kortrijk en niet te vergeten talrijke vrijwilligers.

1. De oude Leiearm ’t Schrijverke is in beheer van Natuurpunt vzw en is eigendom van nv Waterwegen en Zeekanalen

2. De ruigte gelegen rechts aan het einde van de Leieweg is in eigendom van Natuurpunt vzw

3. De Leiemeersen (hoger en lager gelegen weiden langs de Leie) van de Leieweg tot aan het struweel zijn eigendom van Natuurpunt vzw

4. Het struweel met weide is eigendom van Natuurpunt vzw

De gebieden worden via de Twee beken wandelroute (nieuw in 2014) verbonden met Marke en Bissegem centrum en met de Ontmoetingscentra van beide deelgemeenten.  

Leievallei zwammen foto Griet SantyHet gebied levert tal van mogelijkheden voor natuureducatie en natuurstudie.

Werkgroepen als planten- , paddenstoelen- , vogel- ,amfibieënwerkgroep zijn er actief. Elk jaar groeit de lijst van “diversiteit” in planten en dieren aan.

 

Wat  willen we nog realiseren in het kader van de opgemaakte inrichtingsstudie.
1. De oude Leiearm ’t Schrijverke: het open water ondergaat een langzame verlanding, er is een goed ontwikkelde houtwal (o.a. met sleedoorn) met aan de voet een rietgordel. De doelsoorten: “Slanke Waterweegbree en het Woudaapje” willen we hier terug krijgen, daarom ontwikkelen we biotopen die volop kansen geven tot de ontwikkeling van deze doelsoorten. De verlanding van de oude Leiearm tegengaan en de driehoekige weide als  moerasgebied inrichten is een doelstelling op half lange termijn.

2. De ruigte rechts aan het einde van de Leieweg: dit deel wordt als rust- en onthaalplaats tot het natuurgebied en het Leiegebied beschouwd. Het heeft een eigen microklimaat door de aanwezigheid van de vele stenen, de beschutting door de houtwal aan de kant van de Leie en door het kleinschalig karakter. Het vormt dan ook een biotoop voor heel wat planten en dieren, niet in het minst hagedissen, paddenstoelen, …

Het  rust- en onthaalplaats is ingericht met een  10 meter lange zitbank en een infobord.

 3. De  Leiemeersen: we onderscheiden twee grote delen, enerzijds het hoger gelegen gedeelte met de spoorwegberm en de hoger gelegen weide tot aan het Struweel en anderzijds de lager gelegen weide. Deze beide delen zijn te onderscheiden door de knikken in het reliëf die doen denken aan graften waarvan de vegetatie is verdwenen.

De hoger gelegen gedeelten zijn heel wat droger dan de zone dichtbij de Leie. Hier is een biotoop ontwikkeld voor de “Sleedoornpage”. Er werden sleedoornaanplantingen en een aantal solitaire eiken in de weide aangeplant. In 2012 is er een nieuwe poel uitgegraven, die op vandaag bezet is door kikkers, padden, salamanders.

In de lager gelegen vochtige  Leiemeersen  (ondiep grondwater, vlekken met kwel). Op relatief korte termijn willen we de Pinksterbloem in zijn volle schoonheid terug krijgen. De Pinksterbloem vormt de kroon in een biotoop die gekenmerkt wordt door voedselarme  vochtige hooilanden. Vandaar dat de weide niet meer bemest wordt en zo zien we de langzame verschraling van het gebied. Er is een gericht distelbeheer van toepassing. Aan de rust- en onthaalplaats is in 2013 een nieuwe poel uitgegraven.

4. Struweel, eigendom van Natuurpunt vzw, dit gedeelte is dichtgegroeid tot een dicht struweel. Het vormt een onderdeel van het biotoop voor de sleedoornpage. Aan de randen van het perceel is Sleedoornpage aangeplant. In het onderste deel van het struweel situeert zich een dichtgemaakte Leiemeander, die doorloopt in de weide rechts en links van het struweel. Onze doelstelling is om deze Leiemeander mettertijd uit te diepen om zo een moerasvegetatie te creëren.

 

Biodiversiteit

Natuurpunt vindt het ontwikkelen van natuurgebieden waar "soorten" weer kunnen toenemen en groeien belangrijk. Vandaar dat het inrichten en beheren van de natuurgebieden zo belangrijk is. Waarnemingen van planten en zwammen en vogels worden systematisch bijgehouden door de natuurwerkgroepen. Veel waarnemingen vind je op: www.waarnemingen.be. Extra ogen tijdens wandelingen zijn steeds welkom! Heb je interesse om mee te werken aan de jaarlijkse inventarisaties laat iets van je horen: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. .

In 2015  werd een ooievaarsnest geplaatst in de Leievallei, de Ooievaar nadert onze streek, we willen hem ook in Marke zien!

In 2015 werden 6 eikelmuizen gezien in het gebied. Eikelmuizen, of fruitratjes in de volksmond (want voedt zich o.a. met fruit), zijn aanwezig langs de spoorweg Moeskroen - Kortrijk. Om de soort terug welkom te heten werden in het natuurgebied Leiekant - 't Schrijverke verschillende biotopen voor de eikelmuis aangelegd. En dat is nu gelukt. De doelgerichte inrichting en beheer leveren resultaat op!

 

Wandelpaden krijgen een naam

In het voorjaar van 2016 kregen de wandelpaden een naam: het Struweelpad, 't Schrijverkespad en hebordjetragewegwandelpadtschrijverket Ruigtepad. Deze trage wegen nemen je mee door het natuurgebied. Deze realisatie is er gekomen dankzij de steun van de provincie West-Vlaanderen, Natuurpunt, Marke 2010-2030 en de MiNa-werkers. Meteen zijn het de eerste resultaten van een lang proeces, opgestart in 2010, waarbij Marke 2010-2030 inzette op de naamgeving van alle trage wegen in Marke. Naamgeving van trage wegen is belangrijk omdat de wegen op die manier een eigen bestaan krijgen.

 

Vernatten - verdere inrichting van het natuurgebied

vernattingswerken 2017In 2017 werd met de eerste aanzet tot de vernattingswerken uitgevoerd. Dit is het laatste onderdeel van de definitieve inrichting van het natuurgebied Leiekant - 't Schrijverke. Het terrein is voor een groot deel geplagd en met het materiaal is een nieuwe wandelweg aangelegd die moet zorgen voor droge voeten van de wandelaars. Verder is er ook een erosie-opvangbekken gemaakt dat terzelfdertijd een breed uitgewerkte poel is. Deze zal vlug helemaal met water gevuld zijn en er is een overloop naar het terrein. Op die manier zal het terrein tijdens de winter onder water komen, een nieuw biotoop is gerealiseerd. We blijven denken om de ooievaar welkom te heten! Let wel dit is maar een klein stukje van het vernattingsproject dat we hier willen realiseren, maar voor verdere stappen wachten we de definitieve besluiten van de Leiewerken af.

 

Steun dit project

Je kan dit project steunen op verschillende manieren :

  • Je kan meewerken met de werkgroep of meewerken aan de beheerswerken, een mailtje naar terreinverantwoordelijke: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. en er wordt contact met je opgenomen. Binnen Natuurpunt Kortrijk beschikken we over een lijst met geïnteresseerde medewerkers, deze worden bij beheerwerken telkens opgeroepen om te komen helpen.
  • Je kan het project financieel steunen: storten doe je op rekeningnummer: 293-0212075-88, van Natuurpunt - Coxiestraat 11, 2800 Mechelen met vermelding: Marke Leiekant: projectnummer 5548. Dit laat ons toe het gebied verder in te richten en/of ontbrekende stukken aan te kopen. Uw steun is voor ons van groot belang en een grote steun om de Leiekant-’t Schrijverke verder te ontwikkelen.

 

Leievallei Dag van de natuur 2014MarkeLeievalleifotoGrietSantybloemenLeievallei15Leievallei11MarkeLeievalleifotoGrietSantyMosgalMarkeLeievalleijaagpadfotoGrietSantyLeievallei6Reuzenpaardenstaart

 
 

Leiekant ’t Schrijverke Marke

door Silke Carlier (2016)

 

Voorwoord

Een groot deel van de Leievallei had vroeger de bestemming  industriegebied. Dankzij protest heeft de Vlaamse Overheid via een RUP (ruimtelijk uitvoeringsplan) het gebied tussen de Overzetweg (Bissegem) en de A17 omgezet in natuur-  en landbouwgebied.

Leiekant ’t Schrijverke is ontstaan in 1989 door de werkgroep ’t Schrijverke in Marke (met het in beheer nemen van de oude leiearm ’t Schrijverke). In 2004 nam Natuurpunt het beheer over en sinds heden is het gebied uitgegroeid tot een aaneengesloten gebied van 6,8 ha. Het gebied is te bereiken via de Pontestraat, Koedreef, Leieweg, Michel Vandewielestraat en de Aardweg (zijstraten van de Rekkemsestraat).

Voor verdere informatie omtrent het gebied kan je ook op de facebookgroep terecht: https://www.facebook.com/groups/1485753085070088/

In dit document worden de volgende zaken besproken:

  • Hoofdstuk 1: historiek;
  • Hoofdstuk 2: inrichtingsstudie;
  • Hoofdstuk 3: inventarisaties;
  • Hoofdstuk 4: beheer.

Met dank aan de volgende personen:

  • Natuurpunt Kortrijk;
  • Stad Kortrijk, dienst leefmilieu;
  • Provincie West-Vlaanderen
  • Regionale Plantenwerkgroep;
  • Regionale Paddenstoelenwerkgroep;
  • Regionale Zoogdierenwerkgroep;
  • Kortrijkse Natuurpunt educatiewerkgroep, met Markse verbindingsfiguren : Frieda Flo, Silke Carlier, Griet Santy; 
  • Regionale Vogelwerkgroep met  Markse verbindingsfiguur : Johnny Nuttin
  • Leerwerkplaats van de VDAB en het OCMW Kortrijk;
  • MINA-werkers;
  • Ak-Trac-Tie, jongeren werkgroep;
  • Beheerploeg Natuurpunt – West-Vlaanderen;
  • Vele vrijwilligers ingeschakeld in de educatie, inventarisaties, inrichting en beheer;
  • Terreinbeheerder Bert Van Dierdonck; 

 

Hoofdstuk 1: Geschiedenis

Oorspronkelijk was een groot deel van de Leievallei bestemd tot industriegebied. Dankzij acties van vele inwoners in de streek onder de leiding van de lokale Markse Natuurwerkgroep "'t Schrijverke" heeft de Vlaamse Overheid een groot deel omgezet in Natuur- en landbouwgebied.

  1. Van werkgroep tot natuurpunt

In de jaren 1989 werd de werkgroep ’t Schrijverke Marke opgericht. Deze werkgroep stond in voor het verwerven van gronden en het aanplanten van plantmateriaal. Deze pioniers hebben ervoor gezorgd dat de Leievallei (kant Marke) niet volgebouwd is met industriële gebouwen, zoals aan de kant van Wevelgem.

In 2004 is er een fusie gekomen tussen de werkgroep ’t Schrijverke en Natuurpunt. Natuurpunt Kortrijk nam de contracten over en stond vanaf toen in voor de verdere ontwikkeling en het beheer van het natuurgebied. Sindsdien heeft men ook Bert Van Dierdonck aangesteld als terreinbeheerder.

  1. Grondverwerving

In 1989 heeft de werkgroep ’t Schrijverke de oude Leiearm  (toen in beheer van Waterwegen en Zeekanaal van de Vlaamse Overheid) in het beheer genomen. Deze oude Leiearm kreeg de naam ’t Schrijverke, genaamd naar het waterkevertje schrijvertje (zie Figuur 1). Op vandaag heeft W&Z nog steeds 2 gedempte Leiearmen in Marke in eigendom (zie Figuur 2).

Figuur 1: schrijvertje (Knight)

 
 

 

Figuur 2: oude leiearmen (Carlier, Overzichtskaart Leievallei Marke, 2016)

In 2000 werd het 2de stuk aangekocht (het struweel) door de Markse natuurwerkgroep. Doorheen dit struweel krijgt het oppervlaktewater komende van de firma Vandewiele en van de oude kleiput (eigendom van de firma Lavatra) de vrije loop. Door de stroming van het beekje komt er heel wat erosiemateriaal in het benedengebied van het struweel.

Tussen 1/04/2005 en 31/03/2014 werd de eerste aanzet gegeven tot verbinding van de gebieden – Oude Leiarm ’t Schrijverke en het struweel – door het in beheer nemen van de spoorwegberm vanaf het struweel tot aan de Leieweg. Dit stuk is op heden van vandaag niet meer in beheer door Natuurpunt, hoewel het nog wordt meegenomen in het verhaal van het natuurgebied.

De werkgroep ’t Schrijverke zorgde ook voor de eerste stappen in de inrichting van het gebied. Ter hoogte van het Schrijverke werd een haag aangeplant en een bosje gecreëerd, waaraan vele Markenaren hebben meegewerkt.

In 2006 werden de gronden gekocht van het failliet verklaarde bouwbedrijf Degroeve. Het betrof 2 stukken grond: een eerste stuk sloot aan op de in beheer genomen oude Leiarm (ruigtegebied) en een tweede gebied was het bovengedeelte van de grote weide aan de Leieweg.

In 2008 is het ontbrekende gebied in de Leieweg (toen in eigendom van Johnny Nuttin) aangekocht, met als resultaat een aaneengesloten natuurgebied.

In 2012 is het resterende gedeelte van de weide tussen de Leieweg en het struweel aangekocht. De eigenaar was het OCMW van Kortrijk.

Op de dag van vandaag (februari 2016) is het gebied, beheerd door Natuurpunt Kortrijk, zo’n 6,7 ha groot. 

  1. Erkenning

In 2008/2009 werd een dossier ingediend bij de Vlaamse Overheid om het natuurgebied te laten erkennen. Sinds 29/05/2013 is een deel van het gebied erkend natuurgebied (zie Figuur 3) tot 28/05/2040 (AGIV, 2015).

  1. Inrichtingsstudie

In 2010 is er een inrichtingsstudie opgemaakt door de provincie West-Vlaanderen in opdracht van Natuurpunt om het gebied in te richten in functie van de ontwikkeling van verschillende biotopen voor doelsoorten (zie Hoofdstuk 2: Inrichtingsstudie). Deze studie vormt tot op heden de leidraad van de inrichting en beheer van het gebied.

 

 

Hoofdstuk 2: Inrichtingsstudie

  1. Inrichtingsstudie Leiedal

In 2010 werd er door Leiedal, in opdracht van de provincie West-Vlaanderen,  een inrichtingsstudie opgemaakt voor de Leievallei Marke-Bissegem. Bij deze studie is men vertrokken vanuit het landschap, met als gevolg dat het gebied ingedeeld is in verschillende deelgebieden (zie Figuur 4):

  • Deelgebied 1: oude leiearm ’t Schrijverke ( zie )
  • Deelgebied 2: ruigte (zie )
  • Deelgebied 3: weide (zie )
  • Deelgebied 4: struweel (zie )

Figuur 4: verschillende deelgebieden (Carlier, 2016)

Voor elk van bovenstaande deelgebieden werden natuur-doelstellingen geformuleerd die zowel op korte termijn als op lange termijn gerealiseerd kunnen worden. Zo stelt men voor elk gebied doelsoorten voorop (m.a.w. een habitat zodanig herstellen en/of ontwikkelen dat de doelsoort er een thuis of biotoop heeft) zodat de fauna en flora zich optimaal kan ontwikkelen.

  1. Oude leiearm ’t Schrijverke

De Oude Leiearm is een afgesneden meander van de oude Leie. Tegenwoordig ondergaat er een langzame verlanding van dit stuk. Er is een goed ontwikkelde aangeplante houtwal met aan de voet een rietgordel.

Doelsoorten: 

 

Figuur 5: woudaap

(Vogelgeluiden, 2016)

 

Figuur 6: slanke waterweegbree

(Middendelfand, 2015)

Doelstellingen:

  • verlanding van de oude Leiearm tegengaan;
  • inrichting van de driehoekige weide als moerasgebied.

 

Figuur 7: oude leiearm (Carlier, 2016)

 

 

  1. Ruigte

Het Europese Corrid’or project, maakte het mogelijk dat de Leiekant – ’t Schrijverke Marke een rust- en onthaalplaats (zie Figuur 8) kreeg, deze vinden we op het einde van de Leieweg rechts. Een mooie bank, een insectenhotel en aangeplante fruitboompjes kenmerken de rustplaats.

De ruigte die zich achter de rust- en onthaalplaats bevindt, heeft een eigen microklimaat door de aanwezigheid van vele stenen, de beschutting door de houtwal aan de kant van de Leie en door het kleinschalig karakter van het gebied. Het vormt een biotoop voor heel wat planten en dieren, niet in het minst hagedissen, paddenstoelen, enz. 

 

Figuur 8: rust- en onthaalpunt (Carlier, 2016)

  1. Weide

In de weide (zie Figuur 9) onderscheiden we een hoger gedeelte (bij de spoorwegberm) en een lager gedeelte. De delen zijn te onderscheiden door de knikken in het reliëf die doen denken aan graften[1] waarvan de vegetatie verdwenen is. Deze vegetatie willen we op termijn terug aanplanten.

De hoger gelegen delen zijn heel wat droger dan de zone dichtbij de Leie. Hier wordt een biotoop ontwikkeld voor de “sleedoornpage” (zie Figuur 10) door de aanplant van sleedoorn en solitaire eiken.

In de lager gelegen vochtige weide (dankzij ondiep grondwater, vlekken met kwel[2]) willen we de pinksterbloem (zie Figuur 11) in zijn volle schoonheid terug krijgen. Deze is op vandaag reeds beperkt aanwezig. De pinksterbloem vormt de kroon in een biotoop die gekenmerkt wordt door voedselarme vochtige hooilanden. De weide wordt daarom niet meer bemest, waardoor we een langzame verschraling zien. Bovendien is er in de weide ook een aangepast distelbeheer.

Het plan ooievaar (zie Figuur 12) zorgde ervoor dat in de weide de eerste ooievaarspaal langs de Leie werd geplaatst!


[1] Graft = Een steile aarden wal in een veelal hellend terrein, opgeworpen om de erosie te bestrijden en daarom begroeid met struikgewas (Encyclopedie, 2016).

[2] Kwel = het uittreden van grondwater, opwaartse stroming van grondwater eindigend aan het oppervlak (Encyclopedie, 2016).

 

Figuur 9: weide (Carlier, 2016)

 

Doelsoorten:

Figuur 10: sleedoornpage (Mentens)

Figuur 11: pinksterbloem met oranjetipje (Bart)

Figuur 12: ooievaar (Bouchuijzen)

 

  1. Struweel

Het struweel (zie Figuur 13) is een met struiken en bomen begroeid perceel. Het vormt een onderdeel van het biotoop voor de sleedoornpage. Aan de randen van het perceel is extra sleedoorn aangeplant.

In het laagste deel van het struweel situeert zich een dichtgemaakte Leiemeander, die doorloopt in de weide rechts en links van het struweel.

Doelstellingen:

  • Oude leiemeander uitdiepen in 2016 om zo een zompige weide te ontwikkelen met een moerasvegetatie

Figuur 13: struweel (Carlier, 2016)

 

  1. Concrete inrichtingsprojecten
  • 2012: inrichting poel (zie Figuur 14) op het bovenste gedeelte van de weide (dankzij investeringen van de provincie West-Vlaanderen).

Figuur 14: poel (Carlier, 2016)

  • 2013-2014: in het kader het Europees Interreg project (Corridor-project, 2014) is de rust- en onthaalplaats (zie Figuur 15) uitgetekend en aangelegd (einde Leieweg) met een “herkenbare bank” (die kan je terugvinden op verschillende plaatsen langs de Leie), een poel en beplanting (dankzij investeringen van de provincie, Stad Kortrijk en Europa).

Figuur 15: Onthaal- en rustpunt(Carlier, 2016)

  • Juni 2015: de eerste ooievaarspaal (zie Figuur 16) langs de Leie kreeg een plaats in het Natuurgebied Leiekant-’t Schrijverke (een samenwerking tussen diverse partners, vrijwilligers en lokale sponsoren. We verwijzen hierbij graag naar de leden van de vogelwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen).
  • Figuur 16: ooievaarspaal gemaakt door Johnny Nuttin (Santy, 2015)

    2015: Opname van het natuurgebied in het recreatieve wandelnetwerk “de twee-bekenwandelroute” dat het OC van Marke verbindt met het OC van Bissegem. De trage wegen worden hierbij opgewaardeerd via naamgeving en onderhoud.

 

Hoofdstuk 3: Inventarisaties

Vanaf 2015 gebeuren er nu jaarlijkse inventarisaties van het gebied. Wel moet er aangegeven worden dat er hier en daar pieken kunnen inzitten omwille van de aanwezigheid van werkgroepen (vb. plantenwerkgroep, paddenstoelenwerkgroep, zoogdierenwerkgroep, enz.). Dit wordt echter wel telkens vermeld. Op de ingevoegde lijsten is ook telkens aangeduid als een soort voor komt in de rode lijst. Hieronder de lengende:

Legende
Achteruitgaand zeldzaam
Kwetsbaar Bedreigd
  1. Inventarisaties 2015
  2. Planten
Planten
aalbes Ribes rubrum kroos, - gewoon sterren Callitriche platycarpa
agrimonie, - gewone Agrimonia eupatoria kroos, - kleine Lemna minor
akkerkool Lapsana communis kroos, - punt Lemna trisulca
andoorn, - bos Stachys sylvatica kropaar, - gewone Dactylis glomerata
andoorn, - moeras Stachys palustris kruipertje Hordeum murinum
anemoon, - bos Anemone nemorosa kruiskruid, - jakobs Senecio jacobaea
appel Malus domestica kruiskruid, - klein Senecio vulgaris
aronskelk, - gevlekte Arum maculatum kweldergras, - gewoon Puccinellia maritima
aronskelk, - italiaanse Arum italicum lathyrus, - brede Lathyrus latifolius
balotte, - stinkende Ballota nigra subsp. Meridionalis liesgras Glyceria maxima
basterdwederik, - beklierde Epilobium ciliatum liguster, - haag Ligustrum ovalifolium
basterdwederik, - moeras Epilobium palustre lijsterbes, - wilde Sorbus aucuparia
beemdgras, - ruw Poa trivialis linde, - winter Tilia cordata
beemdgras, - veld Poa pratensis lis, - gele Iris pseudacorus
beemdkroon Knautia arvensis lisdodde, - grote Typha latifoli
beemdlangbloem Festuca pratensis look-zonder-look Alliaria officinalis
berenklauw, - gewone Heracleum sphondylium madeliefje Bellis perennis
berenklauw, - reuzen Heracleum mantegazzianum majer, - kleine Amaranthus blitum
berk, - ruwe Betula pendula mannagras Glyceria fluitans
biggenkruid, - gewoon Hypochaeris radicata margriet Leucanthemum vulgare
bijvoet Artemisia vulgaris marjolein, - wilde Origanum vulgare
bingelkruid, - bos Mercurialis perennis meidoorn, - eenstijlige Crataegus monogyna
bingelkruid, - tuin Mercurialis annua melde, - uitstaande Atriplex patula
bitterzoet Solanum dulcamara melkdistel, - gekroesde Sonchus asper
boerenwormkruid Tanacetum vulgare melkdistel, - gewone Sonchus oleraceus
boterbloem, - blaartrekkende Ranunculus sceleratus munt, - water Mentha aquatica
boterbloem, - knol Ranunculus bulbosus muur, - grote Stellaria holostea
boterbloem, - kruipende Ranunculus repens nagelkruid, - geel Geum urbanum
boterbloem, - scherpe Ranunculus acris nagelkruid, - knikkend Geum rivale
braam, - dauw Rubus caesius netel, - gewone hennep Galeopsis tetrahit
braam, - gewone Rubus spec. okkernoot Juglans regia
brandnetel, - grote Urtica dioica ooievaarsbek, - beemd? Geranium pratense
brem, - gewone Cytisus scoparius ooievaarsbek, - slipbladige Geranium dissectum
bruidssluier Fallopia aubertii ooievaarsbek, - zachte Geranium molle
brunel, - gewone Prunella vulgaris orchis, - bijen Ophris apifera
cichorei, - wilde Cichorium intybus paardenbloem, - gewone Taraxacum officinale
citroenmelisse Melissa officinalis paardenstaart, - bos Equisetum sylvaticum
distel, - akker Cirsium arvense paardenstaart, - heermoes x holpijp Equisetum x litorale
distel, - krul Carduus crispus paardenstaart, - reuzen Equisetum telmateia
distel, - maria Silybum marianum papaver, - grote Papaver rhoeas
distel, - speer Cirsium vulgare pastinaak Pastinaca sativa
doornappel Datura stramonium peen Daucus carota
doornzaad, - heggen Torilis japonica penningkruid Lysimachia nummularia
dotterbloem Caltha palustris perzikkruid Polygonum persicaria
dovenetel, - bonte gele Lamiastrum galeobdolon subsp. argentatum pinksterbloem Cardamine pratensis
dovenetel, - paarse Lamium purpureum populier, - ratel Populus tremula
dovenetel, - witte Lamium album prikneus Silene coronaria
dravik, - ijle Bromus sterilis punge, - beek Veronica beccabunga
dravik, - ruwe (bosdravik) Bromopsis ramosa raaigras, - engels Lolium perenne
dubbelkelk Picris echioides raaigras, - italiaans Lolium multiflorum
duizendblad, - gewoon Alchillea millefolium raapzaad Brassica rapa
duizendknoop, - knopige Polygonum lapathifolium raket, - gewone Sisymbrium officinale
eik, - winter Quercus petraea ratelaar, - grote Rhinanthus angustifolius
eik, - zomer Quercus robur reseda Reseda lutea
els, - zwarte Alnus glutinosa riet Phragmites australis
engelwortel, - gewone Angelica sylvestris rietgras Phalaris arundinacea
engelwortel, - grote Angelica archangelica robertskruid, - groot Geranium robertianum
ereprijs, - gewone Veronica chamaedrys rolklaver, - moeras Lotus uliginosus
ereprijs, - klimop Veronica hederifolia roos, - honds Rosa canina
es, - gewone Fraxinus excelsior roos, - veelbloemige Rosa multiflora
esdoorn, - gewone Acer pseudoplatanus rus, - greppel Juncus bufonius
esdoorn, - veld Acer campestre rus, - pit Juncus effusus
fijnstraal, - canadese Erigeron canadensis rus, - zeegroene Juncus inflexus
fijnstraal, - hoge Conyza sumatrensis salie, - valse Teucrium scorodonia
fioringras Agrostis stolonifera sint-janskruid Hypericum perforatum
fluitenkruid Anthriscus sylvestris sla, - kompas Lactuca serriola
fonteinkruid, - drijvend Potamogeton natans slaapbol Papaver somniferum
fonteinkruid, - gekroesd Potamogeton crispus sleedoorn Prunus spinosa
framboos Rubus idaeus smeerwortel, - gewone Symphytum officinale
ganzenvoet, - mel Chenopodium album spaanse aak Acer campestre
geitenruit Galega officinalis speenkruid, - gewoon Ranunculus ficaria
gelderse roos Viburnum opulus spirea, - moeras Filipendula ulmaria
glanshaver Arrhenatherum elatius sporkehout Rhamnus frangula
guichelheil, - rood Anagallis arvensis subsp. arvensis steentijm, - klein Clinopodium acinos
guldenroede, - echte Solidago virgaurea stekelvaren, - brede Dryopteris dilatata
guldenroede, - late Solidago gigantea stinkende gouwe Chelidonium majus
beuk, - haag Carpinus betulus straatgras Poa annua
hanenpoot, - europese Echinochloa crus-galli timoteegras, - gewoon Phleum pratense
hazelaar Corylus avellana valeriaan, - echte Valeriana repens
heelblaadjes Pulicaria dysenterica varen, - mannetjes Dryopteris filix-mas
heermoes Equisetum arvense veenwortel Polygonum amphibium
helmkruid, - knopig Scrophularia nodosa veldbies, - gewone Luzula campestris
hemelsleutel Sedum spectabile veldkers, - kleine Caradamine hirsuta
hennepnetel Galeopsis tetrahit venijnboom Taxus baccata
herderstasje, - gewoon Capsella bursa-pastoris vergeet-mij-nietje, - bos Myosotis sylvatica
herik Sinapis arvensis vergeet-mij-nietje, - moeras Myosotis scorpioides subsp. Scorpioides
hoefblad, - groot Petasites hybridus vijfvingerkruid Potentilla reptans
hoefblad, - klein Tussilago farfara vlasbekje Linaria vulgaris
hondsdraf Glechoma hederacea vlier, - gewone Sambucus nigra
honingklaver, - citroengele Melilotus officinalis vlier, - peterselie Sambucus laciniata
honingklaver, - witte Melilotus albus vogelkers, - amerikaanse Prunus serotina
hoornblad, - grof Ceratophyllum demersum vogelkers, - europese Prunus padus
hoornbloem, - gewone Cerastium fontanum vossenstaart, - geknikte Alopecurus geniculatus
hoornbloem, - viltige Cerastium tomentosum vossenstaart, - grote Alopecurus pratensis
hulst Ilex aquifolium walstro, - geel Gallium verum
hyacint, - wilde Hyacinthoides non-scripta warkruid, - groot Cuscuta europaea
kaasjeskruid, - groot Malva sylvestris waterkers, - gele Rorippa amphilbia
kaasjeskruid, - vijfdelig Malva alcea waterranonkel, - klimop Ranunculus hederaceus
kale jonker Cirsium palustre waterweegbree, - grote Alisma plantago-aquatica
kamille, - echte Matricaria mantima waterweegbree, - slanke Alisma lanceolatum
kamille, - reukloze Tripleurospermum maritimum weegbree, - brede Plantago major
kamille, - schijf Matricaria discoidea weegbree, - smalle Plantago lanceolata
kamille, - valse Anthemis arvensis wikke, - ringel Vicia hirsuta
kamperfoelie Lonicera halliana wikke, - vierzadige Vicia tetrasperma
kardinaalsmuts, - wilde Euonymus europaeus wikke, - voeder Vicia sativa
kattenstaart, - grote Lythrum salicaria wikke, - vogel Vicia cracca
kervel, - dolle Chaerophyllum temulum wilg, - bos Salix caprea
klaproos, - bleke Papaver dubium wilg, - kraak Salix fragalis
klaver, - bastaard Trifolium hybridum wilg, - schiet Salix alba
klaver, - hop Medicago lupulina wilgenroosje, - harig Epilobium hirsutum
klaver, - kleine Trifolium dubium winde, - akker Convolvulus arvensis
klaver, - rode Trifolium pratense winde, - haag Calystegia sepium
klaver, - witte Trifolium repens witbol, - gestreepte Holcus lanatus
kleefkruid Galium aparine witbol, - gladde Holcus mollis
klimop Hedera helix wolfspoot Lycopus europaeus
klit, - grote Arctium lappa zegge, - moeras Carex acutiformis
klokje, - gras Campanula rotundifolia zegge, - oever Carex riparia
knoopkruid Centaurea jacea zegge, - tweerijige Carex disticha
knopkruid, - harig Galinsoga quadriradiata zevenblad Aegopodium podagraria
koekoeksbloem, - avond Silene latifolia zilverschoon Potentilla anserina
koekoeksbloem, - dag Silene dioica zuring, - bloed Rumex sanguineus
koekoeksbloem, - echte Silene flos-cuculi zuring, - kluwen Rumex conglomeratus
koninginnekruid Eupathorium cannabinum zuring, - krul Rumex crispus
koningskaars Verbascum thapsus zuring, - ridder Rumex obtusifolius
kornoelje, - rode Cornus sanguinea zuring, - veld Rumex acetosa
krodde, - witte Thlaspi arvense zuring, - water Rumex hydrolapathum
kroontjeskruid Euphorbia helioscopia zwenkgras, - rood Festuca rubra

Figuur 17: beemdkroon (Carlier, 2016)

                  Figuur 18: bijenorchis (Carlier, 2016)
  1. Zwammen
Zwammen
Bjerkandera adusta buisjeszwam, - grijze Marasmius oreades weidekringzwam
Bolbitius titubans var. titu mestzwam, - dooiergele Merismodes anomalus breedsporig hang kommetje
Calvatia gigantea bovist, - reuzen Mucilago crustacea kalkschuim, - groot
Chondrostereum purpureum korstzwam, - paarse Mycena adscendens mycena, - suiker
Collybia butyraceae collybia, - boter Mycena filopes mycena, - draadsteel
Conocybe tenera breeksteeltje, - kaneelkleurig Mycena speirea mycena, - kleine breedplaat
Coprinus altramentarius inktzwam, - grote kale Mycena vitilis mycena, - papil
Coprinus plicatilis plooirokje, - gewoon Nectria coccinea meniezwammetje, - bloedrood
Diatrype stigma schorsschijfje, - korstvormig Octospora musci-muralis mosschijfje, - muur
Ganoderma lipsiense tonderzwam, - platte Oligoporus subcaesius kaaszwam, - vaalblauwe
Hebeloma mesophaeum vaalhoed, - tweekleurige Panaeolus foenisecii vlekplaat, - gazon
Hemimycena candida mycena, - smeerwortel Panoaelus rickenii vlekplaat, - spitse
Hirneola auricula-judae judasoor, - echt Pholiota tuberculosa bundelzwam, - oranjegele
Hormotheca robertiana kraterpuntje, - robertskruid Pholiotina arrhenii breeksteeltje, - geringd
Hormotheca robertiani   Phragmidium violaceum braamroest, - zwarte (veelcellige)
Hydnum repandum korstzwam, - gele stekel Polyporus badius peksteel
Hyphodontia sambuci schorszwam, - witte vlier Polyporus varius buisjeszwam, - waaier
Hypholoma fasciculare zwavelkop, - gewone Psathyrella candolleana franjehoed, - bleke
Hypocrea aureoviridis kussentjeszwam, - gele Rhytisma acerinum inktvlekkenzwam
Hypoderma rubi bramenbootje Rosellinia mammiformis tepelkogeltje, - glad
Hypoxylon fragiforme kogelzwam, - gladde Russula versicolor russula, - bonte berken
Hypoxylon howeianum kogelzwam, - vergroeide Stereum ochraceoflavum korstzwam, - twijg
Inocybe geophy. V. geophylla satijnvezelkop, - witte Stropharia aurantiaca stropharia, - oranjerode
Lactarius pubescens melkzwam, - donzige Torula herbarum weerschijnmatje, - gewoon
Leccinum scabrum boleet, - gewone berken Trametes multicolor elfenbankje, - gezoneerd
Lepista f1 accida schijnridderzwam, - paarse Tubaria furfuracea donsvoetje, - gewoon
Leptosphaeria acuta vulkaantje, - brandnetel Volvariella gloiocephala beurszwam, - gewone
Lophodermium arundinaceum spleetlip, - riet Xylaria hypoxylon geweizwam
       

Figuur 19: vaalblauwe kaaszwam (Carlier, 2016)

Figuur 20: groot kalkschuim (Paddenstoelenwerkgroep)

 

  1. Dieren
Dieren
aalscholver Phalacrocorax carbo konijn Oryctolagus cuniculus
alpenwatersalamanders Ichtyosaura alpestris koperwiek Tardus iliacus
Atalanta Vanessa atalanta krakeend Aythya fulgula
blauwe reiger Ardea cinerea kruisbek Loxia curvirostra
blauwzwarte houtbij Xylocopa virginica kuifeend Anas strepera
blinde bij Eristalis tenax Landkaartje Araschnia levana
boomkruiper Certhia brachydactyla meeldauwlieveheersbeetje Halyzia sedecimguttata
bosrietzanger Acrocephalus palustris meerkoet Fulica atra
bosspitsmuis Sorex araneus merel Turdus merula
braamsluiper Sylvia curruca muntvlinder Pyrausta aurata
bramensprinkhaan Pholidoptera griseoaptera neusoproller Armadillidium nasatum
Bruin zandoogje Maniola jurtina nijlgans Alopochen aegyptiaca
bruine kikker Rana temporaria ooievaar Ciconia ciconia
buizerd Buteo buteo Oranje zandoogje Pyronia tithonus
dagpauwoog Aglais io Oranjetipje Anthocharis cardamines
Distelvlinder Vanessa cardui pimpelmees Cyanistes caeruleus
dodaars Tachybaptus ruficollis pissebed, - gewone oprol Armadillidium vulgare
ekster Pica pica pissebed, - kelder Oniscus asellus
elzenhaantje Agelastica alni pissebed, - klei Trachelipus rathkii
europese kanarie Serinus serinus pissebed, - mos Philoscia muscorum
fazant Phasianus colchicus pissebed, - ruwe Porcellio scaber
fitis Pylloscopus trochilus platbuik Libellula depressa
fuut Podiceps cristatus putter Carduelis carduelis
gaai Garrulus glandarius pyjamawants Graphosoma lineatum
geelgors Emberiza citrinella roek Corvus frugilegus
gehakkelde aurelia Polygonia c-album schorpioenvlieg Panorpidae
gele witgerande tuinslak Cepaea hortensis sijs Spinus spinus
gewone pad Bufo bufo smient Anas penelope
gewone tuinslak Cepaea nemoralis staartmees Aegithalos caudatus
goudhaan Regulus regulus steenuil Athene noctua
grasmus Sylvia communis tjiftjaf Phylloscopus collybita
groene kikker Pelophylax torenvalk Falco tinnunculus
groot avondrood Deilephila elpenor tuinfluiter Sylvia borin
groot dikkopje Ochlodes sylvanus vink Fringilla coelebs
Groot koolwitje Pieris brassicae vlaamse gaai Garrulus glandarius
grote bonte specht Dendrocopos major waterhoen Gallinula chloropus
heggenmus Prunella modularis waterral Rallus aquaticus
Hooibeestje Coenonympha pamphilus wespenspin Argiope bruennichi
Icarusblauwtjes Polyommatus icarus winterkoning Troglodytes troglodytes
ijsvogel Alcedo atthis witte kwikstaart Motacilla alba
Klein geaderd witje Pieris napi zwarte kraai Corvus corone
Klein koolwitje Pieris rapae zwarte mees Periparus ater
kleine karekiet Acrocephalus scirpaceus zwartkop Sylvia atricapilla
kleine vos Aglais urticae Zwartprietdikkopje Thymelicus lineola
knobbelzwaan Cygnus olor    

Figuur 21: sijs (Bosch)

Figuur 22: geelgors (Derous)

 

  1. Resultaten

Op onderstaande grafiek (Figuur 23) is een overzicht weergegeven van de biodiversiteit in 2015:

 

Figuur 23: grafiek biodiversiteit (Carlier, 2016)

In 2015 zijn er vooral veel dieren niet gezien (99 soorten) t.o.v. weinig niet geziene planten (10 soorten) en zwammen (3 soorten). Dit komt omdat er in 2015 inventarisaties geweest zijn door de plantenwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen en van de paddenstoelenwerkgroep Zuid-West-Vlaanderen, maar niet door de vogelwerkgroep.

Toch kunnen we zien dat er heel wat soorten nog steeds voorkomen in vergelijking met vorige jaren (202 planten, 64 dieren en 41 zwammen).

Bovendien zien we dat de biodiversiteit jaarlijks stijgt. Zo zijn er dit jaar 49 nieuwe planten- , 26 nieuwe dieren- en 15 nieuwe zwammensoorten gezien.

We kunnen hieruit besluiten dat de waargenomen soorten jaarlijks verschillen. Zo zijn er een aantal  soorten die mogelijks verdwenen zijn (maar vroeger gezien), maar zijn er ook heel wat nieuwe soorten gezien (die vroeger niet gezien waren). 

 

Onderstaande grafiek (Figuur 24) zorgt voor een overzicht van de rode lijstsoorten[1] in 2015:

Figuur 24: rode lijstsoorten 2015 (Carlier, 2016)

Soorten die op de rode lijst worden aangegeven als zeldzaam, achteruitgaand of kwetsbaar moeten goed opgevolgd worden. Indien dit niet gebeurt kan hun presentatiegraad verslechteren naar een bedreigde soort.

In totaal komen er 5 kwetsbare soorten voor (grote ratelaar, valse kamille en het zwartsprietdikkopje, kleine vos en steenuil), 7 achteruitgaande(gewone agrimonie, beemdkroon, knolboterbloem, wintereik, echte guldenrode, geel walstro, grasklokje) en 8 zeldzame (gewoon kweldergras, bijenorchis, bospaardenstaart, ruwe dravik, kleine steentijm, vijfdelig kaasjeskruid, klimopwaterranonkel,   sijs) soort voor. Het is nu echter van groot belang om deze soorten te blijven opvolgen en te beschermen om te voorkomen dat ze uitsterven.


[1] Rode lijst = de rode lijst zijn lijsten per land waarop het voortbestaan van hun bedreigde dier- en plantensoorten staan (Encyclopedie, 2016).

 

Hoofdstuk 4:Beheer

In samenwerking met verschillende instanties en verenigingen wordt gewerkt aan het beheer van dit schitterende natuurgebied. De partners die ons hierbij helpen zijn:

  • Vrijwilligers Natuurpunt;
  • Jongeren van AK-Trac-Tie;
  • Leerwerkplaatsen van VDAB en OCMW;
  • Groenarbeiders van Stad Kortrijk (Minawerkers);
  • Toevallige groepen van mensen die willen meewerken aan het natuurbeheer.

De inrichting van het gebied is voor een groot gedeelte afgewerkt, waardoor het beheer onze volle aandacht vraagt. Dit bestaat uit o.a. uit:

  • Maaien en afvoeren van het maaisel (verarmen van de grond om biodiversiteit te vergroten);
  • Kappen van wilgen om de 5 à 7 jaar;
  • Snoeien van hagen;
  • Bomenbeheer;
  • Exoten wegnemen (vb. reuzenberenklauw, distels, enz.);
  • Bij aanplantingen in het gebied worden er steeds inlandse struiken en bomen gebruikt.

Natuurpunt Kortrijk heeft een beheerswerkgroep die jaarlijks de situatie in de verschillende natuurgebieden opvolgt en bijstuurt.

De gebieden die Kortrijk op vandaag beheert zijn : Kleiputten Kortrijk (eigenaar is de stad Kortrijk), Leiekant-’t Schrijverke Marke – Natuurtuin Desloovere – Heulebeek vallei.

Natuurpunt adviseert ook het beheer van het stadsgroen Marionetten.

In de nabije toekomst komt ook het beheer van Stadsgroen Ghellinck in Bissegem hierbij, stadsgroen Ghellinck is een gebied deels in eigendom van Natuurpunt en de stad Kortrijk.


Besluit

De Leie is van bestemming industriegebied naar natuurgebied en landbouwgebied gegaan in de loop van de tijd. Het beheer en kopen van gronden is gestart bij de werkgroep ’t Schrijverke en is op vandaag bij Natuurpunt Kortrijk (zie 1.2. Grondverwerving). Tegenwoordig is er een aaneengesloten deel van 6,7 ha langs de Leie. In mei 2013 is hiervan een deel erkend als natuurgebied door de Vlaamse Overheid.

In 2010 is er een inrichtingsstudie gebeurd door de provincie West-Vlaanderen (zie 2.1.). Deze studie vormt de leidraad voor de inrichting en beheer van het gebied. In de studie worden verschillende biotopen besproken gekoppeld aan een aantal doelsoorten per gebied. Hiervoor worden er dan apart bepaalde zaken gerealiseerd (vb. vernatting van de weide i.f.v. de ooievaar).

Het gebied voldoet zowel aan natuurfunctie als recreatieve functie:

  • Natuur:
    • Verschillende biotopen (bos, natte weide, kalkrijke ruigte, kwel, enz.);
    • Aanwezigheid van dood hout;
    • Aanwezigheid van ooievaarspaal;
    • Insectenhotel .
  • Recreatie:
    • Tweebekenwandelroute;
    • Onthaal- en rustpunt;
    • Educatie: geleide wandelingen, informatiepanelen, enz. ;

De natuurwaarde heeft wel de prioriteit, waardoor de recreatie vooral langs de randen van het gebied gebeurt.

Tot slot: De biodiversiteit in het gebied blijft toenemen alsook het aantal op de rode lijst voorkomende planten, dieren en zwammen. Deze soorten zullen dan ook in de toekomst nauwoplettend opgevolgd worden zodat deze niet uitsterven.


Bronnen:

Artikels:

Foto’s:


Internetbronnen:

Mails:

  • DIERDONCK, B.V., Info leiekant ’t Schrijverke, geraadpleegd op 14 januari 2016
  • HANSSENS, C., Het Schrijverke correctie en aanvullingen, geraadpleegd op 14 januari 2016.
  • HANSSENS, C., Paddenstoelen in ’t Schrijverke te Marke, geraadpleegd op 14 januari 2016.
  • NAEYAERT, E., Eikelmuizen en inventarisaties 2016, geraadpleegd op 15 januari 2016.

Mondelinge bronnen:

  • DIERDONCK, B.V., Geschiedenis Leiekant ’t Schrijverke, 29 augustus 2015.


Bijlage 1: Corridor-project

De Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai heeft zich aangesloten bij het Interreg-project Corrid’Or (grensoverschrijdend park van de Leievallei). Het project loopt over drie jaar (maart 2011 – februari 2014) en heeft tot doel de grensoverschrijdende identiteit van de Leievallei te versterken door de creatie van een grensoverschrijdend landschapspark.

 

Het doel bestaat er dus in een groene zone en een grensoverschrijdend landschapspark te ontwikkelen, waarbij een antwoord wordt geboden op de uitdagingen betreffende het behoud van de biodiversiteit en de creatie van waardevolle natuurgebieden.

Daartoe hebben de betrokken (Waalse, Vlaamse en Franse) actoren een gemeenschappelijk project uitgewerkt dat verschillende publieke acties omvat. Daarnaast worden er ook grensoverschrijdende activiteiten en sensibiliseringsacties georganiseerd om een grotere betrokkenheid van de burgers te bewerkstelligen.

Bij de inrichting van publieke en semipublieke gronden langs de Leie zal rekening worden gehouden met de stedelijke landbouw in het gebied en zal bijzondere aandacht uitgaan naar de ecologische inrichting van de meest kwetsbare gebieden.

 Dit Interreg IV-project omvat 4 acties :

  • Het landschapspark beleven en een draagvlak creëren op bestuurlijk niveau
  • Het landschapspark beleven en een draagvlak creëren bij het brede publiek
  • De instrumenten in kaart brengen voor inrichting en beheer in een publiek-private samenwerking
  • Publieke en semipublieke gronden inrichten

10 partnershebben zich bij dit gemeenschappelijke project aangesloten teneinde de Leievallei om te vormen tot de speerpunt van het blauwgroene netwerk van de Eurometropool, Lille-Kortrijk-Tournai:de Provincie West-Vlaanderen, Lille Métropole communauté Urbaine, de Intercommunale Leiedal, het Agentschap voor Natuur en Bos, de steden Komen, Wervik, Menen, Wevelgem en Kortrijk, en de intercommunale MIROM Menen.

 

Bron:http://nl.eurometropolis.eu/wat-doen-wij/ruimtelijke-planning/corridor-project.html


 

Bijlage 2: Natuurpunt plaatst ooievaarspaal

Figuur 25: plaatsing ooievaarspaal (Deleu)

Ooievaars kunnen neerstrijken op een speciale paal in een natuurgebied van Marke. De paal is acht meter hoog.

De natte weiden aan de oevers van de Leie vormden ooit een geschikt onderkomen voor ooievaars. De rivier en haar valleigebied werden de voorbije jaren door menselijke ingrepen echter zwaar aangetast.
Om de ooievaar nu nieuwe kansen te geven, heeft Natuurpunt gisteren een ooievaarspaal van acht meter hoog geplaatst in natuurgebied Leiekant 't Schrijverke in Marke.

Dergelijke palen zorgen er voor dat ooievaars een geschikt nest kunnen vinden. Er werden in april al ooievaars waargenomen in de weide van Leiekant 't Schrijverke.

Al ruim 10.000 mensen pleiten om 500 hectare natuur in de Leievallei te herstellen en zo de Vlaamse regering, die die doelstelling wil terugschroeven, alsnog te overtuigen. Er loopt een petitie op www.helpdeleie.be.

Ooievaarspalen werden recent ook langs de Schelde in Avelgem geplaatst. (LPS)

Bron: http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-kortrijk/natuurpunt-plaatst-ooievaarspaal-a2338446/

 

 

 

 

 

Related Articles

over ons

Natuurpunt Kortrijk is een lokale afdeling van Natuurpunt vzw die werkzaam is in Kortrijk, natuurlijk inclusief alle deelgemeenten. Natuurpunt vzw is de vereniging voor natuur en landschap in Vlaanderen. Natuurpunt Kortrijk streeft naar een duurzamer Kortrijk in het algemeen en naar betere en meer natuur in het bijzonder. Natuurpunt Kortrijk maakt deel uit van de regionale vereniging Natuur.koepel.